Kiểm là một trong những món chay hiếm hoi có tên riêng. Nguồn gốc của nó là do thói quen cúng dường của các Phật tử trong dịp rằm, lễ. Từ những trái bí, miếng khoai, quả mướp được mang đến... các nhà sư mới nghĩ ra cách gộp tất cả số nguyên liệu lại và nấu thành canh kiểm mời Phật tử ăn.[1][2][3]

Một giả thuyết khác từ những người Việt gốc Hoa kể là khi người Hoa di chuyển vào định cư ở đồng bằng sông Cửu Long, và lập gia đình với người Việt, món "tàu thưng" của người Triều Châu (canh đậu và được nấu từ đậu xanh, bột báng, tàu hủ ki, khoai lang) được du nhập vào miền Nam và dần dần được Việt hóa bằng nhiều cách như chế thêm nước cốt dừa vào, tạo ra món kiểm ngày nay.[1][2][3]